خدمات کشاورزی باغبان

1- رعایت فاصله مناسب کاشت: این کار باعث برقراری جریان هوا و تهویه مناسب بین درختان و کاهش جمعیت آفت خواهد شد.

برای مبارزه با این آفات حتماً برگ های مرده و یا قسمت های هرس شده گیاه را از محیط خارج کنید. در مبارزه بیولوژیک علیه این افت از کفشدوزک از نوع Cryptolaemus می توان در محیط های سر بسته همانند گلخانه برای مبارزه با این افت استفاده کرد.

توجه کنید که لارو کفشدوزک شباهت های زیادی با لارو شپشک آرد آلود دارد. هم لارو و هم حشره بالغ کفشدوزک می توانند از شپشک ها تغذیه کنند. هم کفشدوزک و هم زنبور پارازیت برای فعالیت خود به دمای بالایی نیاز دارند و در برابر بسیاری حشره کش ها حساس هستند. 

برای مبارزه شیمیایی از سموم سیستمیک استفاده نمایید. در مورد شپشکهای آرد آلود که بر روی ریشه فعالیت می کنند علاوه بر استفاده از سموم مناسب استفاده از ترکیب آبامکتین و کنفیدور همچنین استفاده از موونتو، آزینفوس، اتیون 1/5 درهزار، دورسبان 1 تا 1/5 در هزار، روغن امولسیون شونده، سمپاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن پاشی، مانند سموم روغنی (روغن ولک) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام میشود. روغنهای زمستانه دارای 

هیدروکربن اشباع کمتری هستند.

مرزه گیاهی دارویی، علفی و معطر کـه متعلـق بـه 

خانواده Lamiaceae (نعنائیان) می باشد. گونـه هـای ایـن جـنس بیشـتر در دامنه های کوهستانی منـاطق شـمال، شـمال غربـی، شـمال شـرقی، 

مرکزی و جنوب غربی ایـران پراکنـدگی داشـته و روی صـخره هـای آهکی و یا دامنه های سنگلاخی می رویند. این گونه دارای برگ هـایی است روی آن در سطح زیرین و همچنین کاسـه گـل و گـل غده هـای ترشـحی کـه حـاوی اسـانس مـی باشـند، دیـده مـی شـود. 

سرشاخه های گلدار و به طور کلی قسمت های هوایی گیاه مـرزه کـه معمولا در زمان گلدهی چیده میشود و در سایه خشک می گردد، بوی معطر و اثر نیرو دهنده، تسهیل کننده عمل هضم، مقـوی معـده، مدر، بادشکن و به طور خفیف اثر قابض و رفـع اسـهال دارد. همچنین از این گیاه در مواد غذایی بـه عنـوان طعـم دهنده استفاده می شود. 

میزان اسانس در اندام هوایی مرزه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویـش گیـاه بسـتگی دارد. در مرحله گلدهی مقدار اسانس در این گیاه حداکثر می باشد.

اصطلاح کودهـای بیولوژیـک تنهـا بـه مـواد آلـی حاصل از کودهای دامی، بقایـای گیـاهی، کـود سـبز و غیـره اطـلاق نمی شود، بلکه ریز موجـودات باکتریـایی و قـارچی و مـواد حاصـل از فعالیت آنها در رابطه بـا تثبیـت نیتـروژن و فراهمـی فسـفر و سـایر عناصـر غــذایی از جملـه مهم تــرین کودهـای بیولوژیــک محســوب می گردند.

(باکتری های مفید آزادزی موجـود در خـاک کـه باعـث بهبود رشد گیاهان می گردند، به نام ریزوبـاکتری هـای تحریـک کننده رشد گیاه شناخته می شوند که با تولید هورمون های گیـاهی بـه صورت مستقیم و با تثبیت نیتروژن، تسهیل جذب عناصر بـه صـورت غیر مستقیم رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهند.

پیاز گیاه فصل خنک است که در یک محدوده وســیع درجه حرارت به خوبی رشــد میکند و از نظر تشکیل سوخ به طول روز واکنش نشــان می دهد. این محصول به دلیل واکنش های مختلف به طول روز جهت تشکیل و حجیم شدن پیاز، امکان کشت آن در استان های شمال شرقی، شمالی و جنوبی به ترتیب در اوایل بهار، زمستان وپاییز وجود دارد. در کشت پاییزه پیاز خوراکی از روش کشــت نشایی استفاده می شود.

نیاز  کودهای فسفر و پتاس در زمین های شنی بیشتر از زمین های رسی می باشد.  ✔استفاده از سولفات آمونیم و سولفات پتاسیم باعث کاهش PH خاکهای قلیایی می شود.

🔸بایستی توجه داشت که مصرف زیاد فسفر مانع جذب عناصر آهن، روی، و منگنز یا حتی عناصر ازت و پتاس می شود.

🔸مصرف کود سولفات پتاسیم در زمینهای شور موجب کاهش کلرور سدیم می گردد اما در خاکهایی که شور نیست از کلرور پتاسیم هم می توان استفاده نمود.

🔸استفاده بی رویه  از ازت بعلت افزایش رشد سبزینه ای و برهم زدن نسبت کربن به نیتروژن (C به N) مناسب نیست.

🔸کود اوره به عنوان مهمترین ترکیب ازت دار، تقریبا برای هر خاکی مناسب است.  

🔸 بهترین کود در مراحل اولیه رشد کودهای فسفر بالا و پتاس بالا هستند. 

 👈 تاکید می شود بر اساس آنالیز آزمایشگاهی و نیاز واقعی مزرعه، با مشورت و توصیه کارشناسان مجرب با اطمینان از اصالت و کیفیت کود، اقدام به مصرف کودها شود. 

👈 مصرف بی رویه کودها ممکن است عوارضی از قبیل برهمکنشهای منفی، شور شدن خاک، مسمومیت خاک، آسیب به موجودات مفید خاک و .... را به همراه داشته باشد.

علل تنک شدن خوشه و دانه در درختان پسته:

۱- ناهمگونی اندازه دانه ها در خوشه

۲-بادزدگی و‌‌ تگرگ و…

۳-آفاتی مانند سنکها و زنجره ها

۴- عدم تامین مناسب نیاز سرمایی

۵-نوسانات دمایی زمستان و بهار

۶-کمبود عناصری که در گرده افشانی و تلقح موثر هستند مانند روی و بر

۷-کمبود کلسیم

۸-آبیاری سنگین بی موقع در بهار

۹-سرمازدگی

۱۰-اختلالات هورمونی و فیزیولوژیک

۱۱-تغذیه نامناسب و استفاده بی رویه از کودهای نیتروژنه در اول فصل

۱۲-گرده افشانی نامناسب یا اختلال در گرده افشانی

نشا گیاهچه کوچکی است کـه قسـمتی از دوره رشـد خـود را درمحیطی مناسب و کنترل شده گذرانده و پس از مساعد شـدن شـرایطمحیطی به زمین اصلی منتقل مـی شـود.

از ویژگـی هـای یـکنشای خوب میتوان به مواردی نظیـر داشـتن ریشـه قـوی بـا حجـم مناسب، داشتن ساقه سالم و افراشته، دارا بودن چهـار تـا شـش بـرگ سالم و عاری بودن از هرگونه آفات و بیماری اشاره کرد.

یکی از روش های جدید تولید نشا، کشت بدون خاک است.

مزیت هایی نظیر کنترل تغذیه گیـاه، امکـان افـزایش تـراکم کاشـت،کاهش بروز بیماری ها و آفات و افـزایش کمیـت و کیفیـت محصـولنسبت به کشـت خـاکی موجـب رویکـرد تولیدکننـدگان محصـولات باغبانی به استفاده از این روش شده است.

به نظر می رسـد از بـینانواع روش های کشت بدون خاک، کشـت در مـواد دانـه بنـدی شده، بهترین گزینه برای تولید محصـولاتی ماننـد خیـار و سـایر کـدوییان

میباشد.

در این روش از بسترهای آلی و معـدنی بـرای پـرورش

گیاه استفاده می شود. خصوصیات مواد مختلف مورد استفاده به عنـوانبستر کشت، اثرات مستقیم وغیر مستقیمی روی رشد و تولید محصول

می گذارد و انتخاب بستر مناسب یکی از مهـم تـرین عوامـل مـوثر درموفقیت تولید در کشت بدون خاک است. توانایی یک بسـتر بـهواسطه حفظ رطوبت و هوادهی مناسب به بوته می باشد.

❌از جمله معایب این روش نیز می توان به این مورد اشاره داشت که این کار نیاز به تخصص دارد و اینکه استفاده از محلول ها و مواد تغذیه ای باید به موقع و بدون هیچ کم و کاستی انجام گیرد. چون در این روش خاکی وجود ندارد که نیازهای گیاهچه را در صورت کمبود، جبران نماید.

اهمیت محلول پاشی فروت ست:

فروت= میوه 

سِت= تشکیل(Fruit Set)

فروت ستینگ به فرایند تشکیل جوانه گل، گل انگیزی و لقاح و تشکیل میوه می گویند.

این فرآیند از بعد از برداشت میوه شروع و تا بهار سال آینده بعد از تشکیل میوه ادامه دارد.

برای مدیریت این فرآیند کوددهی های فروت ست به توصیه کارشناسان بین باغداران رواج پیدا کرده است.

فرمول کودی کلاسیک رایج شامل نیتروژن، روی و بُر می باشد.

زمان‌های پاشش:

 1. بعد از برداشت میوه تا زمانی که برگ ها دچار خزان نشده و کاملا شاداب هستند.

در بین درختان میوه استثنائاتی وجود دارد که مختص فیزیولوژی آن گونه می شود مانند مرکبات.

2. تورم کامل جوانه در ابتدای فصل رشد (بهار)

با بررسی های دقیق تر در سال های اخیر علاوه بر محلول پاشی، کودآبیاری هم توصیه می شود. که علاوه بر عناصر ذکر شده پتاسیم، کلسیم، منگنز و ... هم توصیه می گردد.

تراش دادن (کف برکردن) علف های هرز روشی اسـت کـه کـم و بـیش در باغات متداول می باشد. برای این کار از انواع مختلف داس تا ماشین آلات دستی و زمینی استفاده مـی شـود. اگـر چـه سـرعت عمل تراش دادن نسبتاً زیـاد و ترغیـب کننـده اسـت، ولـی در بـین دیگر روش ها کمترین تاثیر را روی علف های هرز در دراز مـدت دارد؛ زیرا این عمل معمولاً باعث مرگ علف های هرز بریده شده نگردیده و آن ها مجدداً به رشد خود ادامـه خواهنـد داد. ضـمناً در حین تراش دادن به دلیل پنهان بودن موانع مختلف در روی زمین، ممکن است صدماتی به ابزار و وسائل نیز وارد شود. 

بسیاری از علف های هرز خزنده یا کوتاه یا آن هـا کـه بـه صورت رزت هستند، در اثر تراش دادن، کمتر آسیب می بینند و بعداً امکان رشد و توسعه بیشتری پیدا می کنند. برش دادن در مورد علف های هرز یکساله و دائمی بلند نظیر سـلمه تـره، تـاج خـروس وحـشی، کنگر وحشی، شیرین بیان و غیره نیز چیزی بـیش از یـک نظافـت موقت نیست. با این حال، در بعضی موارد کـه رویـش علـف هـای هرز به حدی زیـاد اسـت کـه انبـوهی آن اجـازه اسـتفاده از سـایر روش ها را نمی دهد، تراش دادن به عنوان یک راه حل سریع و در این حال کوتاه مدت اجتناب ناپذیر می باشد. 

علف های هرز تراش داده شده را پس از جمـع آوری بـه همـان صـورت در سـایه انـداز درختان، پخش نموده یـا ترجیحـاً پـس از پوسـیده شـدن در محـل مناسبی، می توان به عنوان مالچ یا خاک برگ مورد اسـتفاده قـرار داد. 

بعـضی باغـداران تـرجیح مـی دهنـد علـف هـای هـرز را در فضاهای خالی بین ردیف ها نگه داشته یـا گیاهـان علفـی دیگـری بکارند و سپس بـا تـراش دادن و کوتـاه نگـه داشـتن آنهـا ضـمن کمک به زیبایی باغ موجبات تسهیل در رفت و آمد و جمع آوری محصول را فراهم نمایند. 

از نقاط ضـعف ایـن روش مـی تـوان بـه خطر سرایت آلودگی به سایر قسمت های عـاری از علـف هـرز و همچنــین امکــان رقابــت در جــذب آب، بــه خــصوص در مــورد درختان مسن تر در مناطق خشک، اشاره نمود. 

بـه طـور کلـی، در مورد نباتات زیـر کاشـت، حتـی از خـانواده بقـولات، ضـمن فوائدی که دارند، جنبه های رقـابتی آن هـا همچنـان مـورد بحـث و بررسی است.

لگجی، لگجین، کبر یا کاپاریس، گیاهی است از خانواده Capparidacea یا Capparacea (کبریان) و راسته کلم سانان.

درختچه ایست خاردار و پر برگ که روی سطح زمین، به صورت خوابیده رشد می کند. این درختچه به صورت خودرو در زمین های بیابانی و بایر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رویش دارد. گل های آن سفید تا صورتی رنگ و چهار گلبرگی است.

میوه هایی بیضی شکل و کوچک دارد که در موقع رسیدن، پر از بذر شده و با باز شدن آن، بذرها در اطراف پراکنده می شوند. بذرها و میوه های رسیده، از رنگ سبز، به قرمز تغییر رنگ می دهند. 

این میوه که اندازه آن گاهی به اندازه یک زیتون و گاهی نیز به اندازه یک دانه خرماست، سرشار از آهن، ویتامین و مواد معدنی بوده و از نظر دارویی به کاهش قند خون و چربی خون کمک می کند. از میوه های نیم رس آن نیز در تهیه ترشی استفاده می شود. 

نکات جالب در رابطه با مزارع مصنوعی لگجین دراسپانیا:

برای رشد لگجین لازم است که در لایه زیرین بستر، کاه بریزید و به همین خاطر است که بعد از برداشت گندم، لگجین بصورت طبیعی در گندم زارها رشد زیادی می‌کند. 

این گیاه نه آفتی دارد و نه به کود شیمیایی نیاز دارد. به تغییرات دمای محیط هم بسیار مقاوم است. به آب بسیار کمی نیز نیاز دارد.

لگجین برازجان جزء بهترین لگجین های دنیا است. خارج از ایران، قیمت ترشی لگجین ۱۰ برابر ترشی‌های دیگر است. متاسفانه در ایران این گیاه ارزشمند که به صورت طبیعی و خدادادی خودرو هم می‌باشد را به عنوان یک گیاه هرز می‌شناسند و همه کشاورزها لگجین رو ازبین می‌برند.

این حشره در حال حاضر در اکثر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا وجود دارد. در ایران این حشره اولین بار در سال 1307، با نهال آلوده از ایتالیا وارد و در بابل مشاهده گردید. 

میزبان های مهم آن شامل انواع مرکبات، گل ابریشم( Albezia )، گل طاووسی و درخت پلت( Acer )است. به علت شرایط مناسب در شمال ایران، مدت کمی سراسر باغات مرکبات را آلوده کرد. 

در سال 1312، یکی از استادان باغبانی به نام پرآلما  به فرانسه اعزام شد واز جنوب این کشور  تعدادی  کفشدوزک 

(Rodalia (Novious )،(cardinalis Muls 

را به ایران انتقال و بلافاصله به منطقه بابل و تنکابن فرستاده شد. این کفشدوزک اولین نمونه موفق در مبارزه بیولوژیک شناخته شده است وشالوده مبارزه بیولوژیک در دنیا بوسیله سوسک مزبور ریخته شد.

دشمن این آفت ( کفشدوزک ) در حدود 110 سال قبل از استرالیا و نیوزلند به نقاط مختلف کالیفرنیا آورده شد و با موفقیت در باغات مرکبات مستقر گردید.

جمعیت کفشدوزک در نتیجه سرمای شدید زمستان و کمبود مواد غذائی اختصاصی ( حشره میزبان ) ممکن است رو به کاهش بگذارد. در سال های پر برف و با بروز سرمای شدید تلفات کفشدوزک ها زیاد خواهد بود و احتمالا در سال بعد حشره میزبان آن در باغات طغیان خواهد کرد. لذا برای حفظ نسل وحمایت از این حشره مفید وازدیاد جمعیت آن باید قبل از آغاز زمستان تعدادی از آنها را جمع آوری ودر انسکتاریوم نگهداری وپرورش داد و هم چنین از کانون های طبیعی آن باید حمایت کرد.

بر اساس توصیه آزمایشگاه تحقیقات آفات وبیماری های گیاهی مازندران، برای رها سازی کفشدوزک علیه شپشک استرالیائی برای کانون های آلوده 20 تا 25 عدد لارو و یا شفیره لازم است.

سپردار قهوه ای مرکبات در سنوات گذشته (حدود 20 سال پیش)، یکی از شپشک های غالب باغات مرکبات بوده که با استقرار روی برگ و میوه و تغذیه از شیره گیاهی در جمعیت های بالا سبب ضعف درخت، خشکیدگی سر شاخه ها ومهم تر از همه کاهش بازار پسندی میوه به سبب ایجاد لکه های زرد رنگ بر روی میوه می شود. این لکه به دلیل تزریق بزاق حشره جهت رقیق نمودن شیره گیاهی وجذب بهتر بوده که در حقیقت عکس العمل گیاه در برابر بزاق حشره بوده که روی برگ و میوه بروز می نماید. این حشره زمستان را عمدتا به صورت پوره سن دوم سپری می نماید ودر سال 4-3 نسل دارد.

سپر در این حشره گرد و مرکزی می باشد. رنگ سپر قهوه ای بوده و سنین پورگی را بر اساس دوایر ایجاد شده روی سپر می توان تشخیص داد.

پوره های تازه تفریخ شده پس از استقرار در محل مناسب روی برگ یا میوه و مدتی پس از تغذیه، ترشح سپر را شروع نموده، بنابراین حساس ترین مرحله زمانی جهت مبارزه با این شپشک هنگامی است که بیش از 60 % پوره ها ظاهر شده باشند.

حشره بالغ شپشک ماده گلابی شکل و به رنگ زرد روشن تا زرد متمایل به نارنجی می باشد که با بلند کردن سپر توسط سوزن، بدن حشره چسبیده به برگ یا میوه باقی می ماند. 

در دهه های اخیر به دلیل تغییر شرایط اقلیمی، تغییر فلور باغات، رقابت بین شپشک های مرکبات از تراکم آفت فوق به شدت کاسته شده وآلودگی باغات مازندران به این آفت در سال های اخیر عمدتا به صورت لکه ای و موضعی بوده و به ندرت در بعضی از باغات حومه ساری به عنوان آفت غالب مطرح می باشد. این آفت پلی فاژ بوده و به تعداد زیادی از درختان مثمر، غیر مثمر ونباتات زینتی حمله می نماید.

استفاده از علف کش هـا مزیـت هـای قابـل تـوجهی نـسبت بـه روش های مکانیکی در مبارزه با علف های هرز دارد. علف کش ها می توانند علف های هر ز را تا نزدیک ترین فاصله به گیاه اصلی برای مدت های طولانی تـری کنتـرل نماینـد. در مقایـسه بـا روش هـای مکانیکی، به کارگر و نیروی کمتری نیاز دارند و غالباً در شرایطی که رطوبـت زمـین مـانع انجـام عملیـات مکـانیکی مـی شـود، قابـل مصرف می باشند. 

علف کش ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

1- از طریـق خـاک عمل می کنند کـه در ایـن صـورت، باعـث مـرگ بـذور در حـال جوانه زدن می شوند. 

زمان مصرف این نوع علف کـش هـا بایـد بـا توجه به زمان جوانه زدن و دوره رویش علف های هرز مـورد نظـر بوده و برای مدتی نیز در خاک دوام داشته باشند، تا بتواننـد بیـشتر مؤثر و مفیـد واقـع شـوند. در ایـن گـروه مـی تـوان از ضـدعفونی کننده های خاک نیز نام برد که آن ها حتـی بـذور در حـال خـواب علف های هرز را نیز همراه با سایر موجودات زنده از بین می برند. 

این گونـه ضـدعفونی کننـده هـا کـه متیـل برومایـد یـک نمونـه از آن هاســت، بـه دلیــل گرانـی و مـشکلات کــاربرد، بیــشتر در تهیــه خزانه های ازدیادی مورد مصرف دارند. 

2- دسته دیگری از عـف کـش هـا هـستند کـه از راه بـرگ عمـل می کنند. بنابراین موقع مصرف آنها بعد از رویش علف هـای هـرز می باشد. 

این ها ممکن است تماسی یا سیستمیک باشند و بـه همـین علـت مـورد اسـتفاده آن هـا نیــز تــا حـدودی متفــاوت مــی باشــد.

علف کـش هـای تماسـی معمـولاً بـرای علـف هـای هـرز یکـساله و علف کش های سیستمیک برای مبارزه تؤام با علف های هرز یک ساله و دائمی به کار بردخ می شوند.  

پس از آزمایش هـای اولیـه و به ثبت رسیدن علف کش گلیفوزیت (راندآپ) در سال 1356، به دلیل طیف تأثیر وسیع و قابلیت کنتـرل علـف هـای هـرز دائمـی، تحول واقعی در مبارزه با علف هـای هـرز بـاغ هـای میـوه صـورت گرفت و بـه تـدریج مـصرف اغلـب علـف کـش هـای قبلـی نظیـر آتـرازین، دالاپـون، دیـورون و علف کـش های هورمـونی بـه دلائـل مختلف محدود و در مواردی به کلی قطع گردید. متقابلاً کـاربرد علف کش های پاراکوات و گلیفوزیت همچنان رو به توسعه بوده است و در واقع هـم اکنـون بیـشترین سـهم را در بـین سـایر روش هـا در

مبارزه با علف های هرز باغ های میوه به عهده دارند. 

 البته در سال های اخیر به لایلی، استفاده از گلایفوزیت محدود شده است.

درخت گردو به غلظت های بالای عناصر بور، سدیم و کلر حساس بوده و دچار عـوارض مسمومیت می شود. 

تصویر بالا مسمومیت کلر و پایین سمت راست، مسمومیت بور را نشان می دهد.

زیادبود کلیه این عناصر موجب سـوختگی نـوک و حاشـیه برگچـه هـا ازاواسط تا اواخر تابستان می شود. در موارد شدید، سوختگی به سرعت بین رگبرگ هـا گـسترش می یابد و تا انتهای تابستان، نوک یا بیشتر سطح برگ بافت مرده می شـود.

اگـر آب منشا مسمومیت باشد باید منبع آب عوض شود و اگر خاک است، مـی تـوان آن را بـا آبیـاری سنگین شست. 

نتایج بررسی پایه های گردو نشان می دهد که افزودن کلسیم به خاک یا آب در تعدیل مسمومیت بور بسیار موثر است. از آن جایی که کلیـه ایـن مـسمومیت هـا علائـم برگ مشابهی ایجاد می کنند، تشخیص نوع کمبود نیازمند آنالیز برگ و در صورت نیاز، آنالیز خاک و آب است.

علامـت بـارز مغـز لهیـدگی سـیب، لهیـدگی وآب افتـادگی بافتهای اطراف دسته های آوندی است. 

ایــن اخــتلال بیــشتر در بافــت هــای نزدیــک مغــز و اطــراف دسته های آوند اولیه بروز می کند. ولی می توانـد در هـر جـایی از بافت های گوشتی میوه نیز به وجود آید.

در صورتی که اختلال شدید باشـد، بیـشتر قـسمت هـای بافـت گوشت و نواحی مغز میوه، سـفت و شیـشه ای مـی شـود و ممکـن است علائم اختلال خارج از میوه قابل رویت باشد. 

میوه هایی که این اختلال در آنها ضعیف است در خلال چنـد ماه نگهداری در سردخانه بدون ایجاد آسیب ظـاهری بهبـود پیـدا میکنند. ولی میوه هایی که به شـدت بـه ایـن اخـتلال مبـتلا شـده باشند، در حین نگهداری در انبار، بافت داخلی شان قهوه ای و فاسد میشود. 

 کنترل:

 برداشت زود هنگام یا به موقع میوه ممکن است خسارت مغـز لهیدگی سیب را به حداقل برساند 

افزایش مقدار کلیسم در بافـت میوه و کاهش مصرف کودهـای نیتروژنـی، از بـروز ایـن اخـتلال می کاهد.

خاڪ اسیدی :

خاڪ هایی ڪه PH پایین تر از 6 دارند و در ترڪیب آنها از ڪودهای حیوانی و خاڪ برگ و ....استفاده شده است.

خاڪ برگ:

بقایای گیاهان ڪه از روی هم انباشتن و تجزیه برگ ها در شرایط به خصوص حاصل می شود. خاڪ برگ انواع مختلفی دارد ڪه از نظر خواص فیزیڪی و شیمیایی با هم اختلاف دارند و بستگی به نوع گیاهی دارد ڪه از برگ آن جهت تهیه خاڪ برگ استفاده می شود. خاڪ برگ معمولی ڪه از تجزیه برگ های مختلف گیاهان حاصل می شود و برای این ڪار در فصل پاییز ڪه برگ درختان می ریزد، آن ها را جمع آوری ڪرده و در گودالی به عمق های مختلف ریخته و بعد از مدتی در اثر تخمیر پوسیده شده و به خاڪ برگ تبدیل می شوند. 

برای اینڪه تخمیر سریع تر انجام پذیرد ابتدا یک لایه از برگ های گیاهان و روی آن یک لایه کود حیوانی ریخته و مجدداً یک لایه برگ و یک لایه کود دامی می ریزند و همین طور ادامه می دهند تا ارتفاع توده به ۱ الی ۱/۵ متر برسد.

برای تخمیر سریع تر، ارتفاع هر لایه حدود ۱۵ سانتی متر باشد و یک لایه خاک نیز برای سنگینی و ایجاد فشار به طبقات پایینی پس از هر لایه گیاهی و کود دامی می ریزند. هر چند روز یڪ بار این توده را آب پاشی می ڪنند و به هم می زنند و بعد از چندین ماه تا یڪ سال این برگ ها پوسیده می شود. سپس آن ها را سرند ڪرده و به صورت خاڪ نرم قهوه ای در می آید و با سایر خاڪها مخلوط می ڪنند و مورد استفاده قرار می گیرد.

خاڪ قلیایی:

خاڪی ڪه  PH آن بالای 7 می باشد. در بیشتر خاڪ های ایران به دلیل عناصر معدنی و شیمیایی موجود، PH خاڪ ها بالای 7 هستند.

خاڪ آهڪی:

به خاڪ هایی گفته می شود ڪه دارای آهڪ ( caco2 ) و از نظر ڪلسیم غنی باشد. بیشتر خاڪ های رسی با مقدار آهڪ بیشتر از 15%، خاڪ های آهڪی گفته می شوند. حضور آهڪ برای تعدادی از گیاهان لازم و ضروری می باشد. در بعضی موارد خاڪ هایی ڪه ڪمبود ڪلسیم دارند را می توان با خاڪ های آهڪی اصلاح ڪرد.

خاڪ باغچه:

شامل خاڪ رس و ماسه و ڪود دامی و ... می باشد ڪه برای ڪشت اڪثر گیاهان باغچه ای مناسب است. خاڪ باغچه نیاز دارد ڪه هر ساله با ڪودهای آلی و شیمیایی تقویت شود.

خاڪ رسی:

این نوع خاڪ ها از نظر ڪشاورزی مناسب نمی باشند زیرا به دلیل سنگینی این نوع خاڪ، گیاهان به خوبی نمی توانند در این خاڪ ریشه زایی ڪنند و جهت اصلاح این نوع خاڪ ها از موادی مانند ڪود دامی، پرلیت یا ماسه، خاڪ برگ، ڪمپوست و ... استفاده می شود.

خاڪ هوموس:

شبیه به خاڪ جنگلی می باشد ڪه در اثر تجزیه ڪامل آثار و بقایای گیاهان مختلف مانده در سطح جنگل یا در زیر خاڪ تولید می شود. این خاڪ بسیار حائز اهمیت بوده و منبع بسیار غنی می باشد ڪه جهت ڪشت بسیاری از گیاهان مناسب است.

خاڪ لوم:

مخلوطی از خاڪ رس، خاڪ ماسه ای، خاڪ برگ و مواد آلی می باشد. خاڪی ڪه از طغیان آب در ڪنار رودخانه ها باقی می ماند را نیز خاڪ لوم می گویند ڪه از نظر مواد غذایی بسیار غنی بوده و جزو بهترین خاڪ های ڪشاورزی به شمار می رود و جهت ڪشت اغلب گیاهان بسیار مناسب می باشد.

خاڪ های شنی یا ماسه ای:

خاڪ هایی ڪه از نظر بافت دارای مقدار زیادی شن و ماسه هستند. نفوذ پذیری این خاڪ ها زیاد است. این نوع خاڪ از نظر مواد تغذیه ای فقیر می باشد و برای اصلاح این نوع خاڪ ها میتوان از خاڪ رس، ڪود آلی و خاڪ برگ استفاده نمود. در طبیعت، در بیشتر بستر گیاهان ماسه وجود دارد و سبب زهڪشی و تنفس گیاه در دوران رشد می شود.

تمــامی گونه ها و انواع موش ها مانند موش ورامین، موش سیاه، موش خاردار و غیره، دارای رژیــم غــذایی چنـــدخواره (Polyphage) مـــی باشـــند و احتمـــال دارد بـــه مزارع، انبارها، ریشه پوست ومیوه درختان حمله و خـسارت وارد کننــد. 

فعالیــت آنهـــا بــا گــرم شـــدن هــوا و مــساعد شدن شــرایط جــوی (نیمــه فــروردین مــاه تــا اوایــل اردیبهــشت مــاه ) آغاز گردیده و بـا بهترشـدن شـرایط زیـست محیطـی خـسارت و تولیــد مثــل نیــز افــزایش مــی یابــد بــه طــوری کــه معمــولاً اوج فعالیت گونه هایی مانند موش ورامین یا موش های خانگی و یا موش مغان در تابستان در بین ماه هـای خـرداد تـا شـهریور مـاه و بعضی اوقات مهر ماه می باشد. این موش ها ضمن تخریب مزارع و باغـات و ایجاد شبکه هـای گـسترده لانـه سـازی (Burrow Complex) در زیرزمین باعث به هدر رفتن حجـم بـالایی از آب مـی گردنـد.

همچنین با تغذیه و جویدن از میوه ها، ریشه ها، ساقه ها و ...به آنها خسارت می زنند. جونـدگان عمومـاً دارای چنـدین نـسل در سـال بوده و معمولاً سالانه 6-4 نسل تولید می کنند و در هر بار زایمـان 7-4 بچه موش به دنیا می آورند.

گونه های نام برده فاقد خواب زمستانی بوده و در صورت مناسـب بودن شرایط محیطی (درجه حرارت و بارندگی) تا پایان سال نیـز فعال می مانند.

روش های کنترل:

1 -از بین بردن کانون های تجمـع زمـستان گـذران کـه عمومـاً در مسیر و در کناره جوی ها - زیر پشته های خاک میباشد. 

2 – زدن شخم عمیق در فصل پاییز و اوایل بهار. 

3 -از بین بردن علف های هرز مزرعه و باغات وکنار جوی ها. 

4 -عدم کشت مخلوط و چند کشتی در باغ ها.(خـصوصاً گیاهـان چند ساله مانند یونجه) در مسیر آن ها. 

5 -استفاده از آبیاری غرقابی، که باعث خفگی آن ها  داخل لانه هایشان باعث می شود. 

6- استفاده از طعمه های مسموم به سم فسفر دو زنگ 

نسبت 2 تا 3 درصد سـم بـه ازای 100 گـرم طعمـه گنـدم و 4 تـا 6

درصد روغن مایع و استفاده از آن پس از کوبیدن لانـه هـا بـا پـا و سپس ریختن طعمه به اندازه یک قاشق به داخل هر لانه فعال. 

7 -استفاده از سم سیماگ بـرای مـوش هـایی کـه داخـل زمـین و داخل ساقه درختان زندگی می کنند ماننـد مـوش مغـان، بـه میـزان توصیه شده. 

8 -استفاده از ترکیبات آنتی کوواگولانگ مانند سم لانیدت. 

در شرایطی که دسترسی به علف کش مناسب وجود نداشـته یـا امکانات کاربرد آن فراهم نباشد، برای از بین بردن علف های هـرز بین خطوط کاشت می توان از انواع مناسب تیلر یا کولتیواتورهای پشت تراکتوری استفاده نمـود. 

نکات قابل توجه:

در موقـع کولتیواتـور زدن، خـاک نبایـد زیـاد مرطـوب باشـد و همچنـین بهتـر اسـت ایـن عمـل در روزهای آفتابی انجام شود تـا شـرایط نامـساعد تری بـرای رویـش مجدد علف هـای هـرز فـراهم گـردد. کولتیواتـور زدن مـی توانـد اثرات منفی نیز در پی داشته باشد به این معنـی کـه ضـمن از بـین بردن رویش های موجود، باعث تحریک بیـشتر بـذور علـف هـای هرز بـه جوانـه زدن وایجـاد آلـودگی هـای بعـدی و لزومـاً تکـرار عملیات خواهد گردید. 

علاوه بر آن، به طور واضح باعث تسریع هر چه بیشتر در گسترش بسیاری از انواع علف های هرز دائمی بـه تمام نقاط باغ مـی گـردد و اصـولا کـاربرد آن در بعـضی شـرایط از جمله در باغ های سنتی کـه شـاخه هـا از قـسمت پـایین درختـان می روینـد نیـز مـشکل اسـت.

کوبیـده شـدن خـاک در اثـر عبـور چرخ های تراکتور و قرار دادن خاک در معرض فرسایش و ایجاد مشکل در رفت و آمد نیـز از عـوارض دیگـر کولتیواتـور زدن بـه شمار می رود.