داروخانه گیاهپزشکی باغبان

مشخص نمودن زمان گل آغازی، شروع دوران رکودو پایان آن به دلیل تاثیرات بسیار زیادی که در عملیات مدیریت باغ می تواند داشته باشد در باغبانی بسیار پر اهمیت می باشد.

گل آغازی در درختان گیلاس، پس از شکوفه دهی و در اواخر بهار تا اوایل تابستان اتفاق می افتد. به طور کلی می توان گفت که گل آغازی، به وسیله عوامل داخلی گیاه که تعادل در جذب و هورمون های داخلی می باشد، کنترل می شود. 
عملیات مدیریت باغ، می تواند تعداد گل و زمان انگیزش جوانه های گل را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال، یک درخت با قدرت رشدی کم می تواند گل های فراوانی به بار‌ بیاورد، ولی عواملی مانند هرس شدید، گل آغازی و تعداد شکوفه های گل را به شدت کاهش می دهد.
آبیاری زیاد که باعث طولانی شدن رشد جوانه های رویشی می شود، می تواند باعث تاخیر در زمان گل آغازی شود. 
پایه ها، جدا از تاثیر آنها بر قدرت رشد، می توانند زمان باز شدن گل و همچنین تعداد گل و در نتیجه تعداد جوانه های انگیزش یافته را تحت تاثیر قرار دهند. 

مواد شیمیائی تنظیم کننده رشد نیز میتواند بر روی گل آغازی موثر باشند. پس به این نکات‌‌ دقت کنید.

عادت گلدهی درخت به، تاحدی با دو گونه نزدیک مشـتمل بر سیب و گلابی متفاوت بوده و شکوفه های گل در این درخت در انتهای شاخه های کم و بیش کوتاهی که از ابتدای بهار با باز شدن شکوفه ها، شروع به رشد می کنند، پدیدار می شوند. 

بر اساس مشاهدات انجام شده، زمان شروع گلدهی در بین درختان میوه، متفاوت است. به طوری که درخت گلابی نسـبت به سیب زود گل تر و درخـت بـه نسـبت بـه هـر دوی آنها، دیرگل تر است. 
بـر خـلاف آن چـه مورد تصور بوده است، آغـاز تمـایز جوانـه های گل در درخت بـه، هماننـد درخت سـیب و گلابی، در حدود ماه های مهر و آبان تشکیل می یافت.
درختان سیب و گلابی دیرگل تر بوده و حساسیت کمتری به سرمازدگی بهاره دارد. این در حالی است که شکوفه های تـازه رسـته و در حال رشد این درخت بـر اساس مشاهدات سال های اخیر بسیار سریع تر و شدیدتر از درختان گلابی و سیب دچار سرمازدگی بهاره می شوند که دلیل آن حساسیت بالاتر شکوفه های در حال رشد نسـبت بـه سـرماهای دیررس بهاره است.

در بـین مشکلات اصلی کشت و پرورش درخت به در کشور، حساسیت قابل توجه نسبت به بیماری آتشک و حساسـیت بـه کلروز آهن، قابل ذکر است.

درخت به، اگرچه نسبت به سرمای شدید زمستانه در عرض های شـمالی، حساسیت نشان می دهد. اما مشاهدات نشان داده این درخت حتی در مناطق مرتفع و سردسیر کشور، نظیر سمیرم در استان اصفهان و دماوند در استان تهران نیز در طول زمستان دچارسرمازدگی شاخه و تنه نمی شود. 
در بـین سه گونه عمده درختان میـوه دانـه دار شـامل سـیب، گلابی و به، درخت سیب مقاوم ترین و درخت به، حساسترین درخت نسبت به سرمای زمسـتانه محسوب می شود.
بـر اسـاس یـک تقسـیم بنـدی، درخت به در مناطقی که افت دمای زمستانه آن از 23/5_ درجه سانتیگراد تجاوز نمی کنـد، قابل کاشت بوده و در مناطق سردتر بـا خسارت سرمازدگی زمسـتانه مواجـه می شود.
خسارت سـرمای بهـاره بـرخلاف خسارت سرمای زمسـتانه بـا توجه به دیرگلدهی،
در اغلب ارقام و ژنوتیپ های به کشور، کمتر گزارش شده است.

مرسوم است که بلافاصله بعد از کاشت نهال، آن را آبیاری می‌کنند. این آبیاری، حکم نخستین تغذیه نهال در خانه جدید را دارد. نهال‌های نوپا معمولا در خطر جابه‌جایی ریشه قرار دارند و این‌ جابه‌جایی ممکن است در اثر ضربه‌ای آرام و یا وزش باد اتفاق بیفتد. بنابراین در کنار نهال، چوبی که به قیم معروف است را درون خاک فرو می‌کنند و نهال را با نخ و یا پارچه به آن می‌بندند. 

فقط باید مراقب بود که وقتی قیم در خاک فرو می‌رود، به ریشه‌های نهال صدمه وارد نشود. بعضی از درخت‌ها به آبیاری روزانه نیازی ندارند اما نهال را صرف‌نظر از اینکه قرار است چه درختی شود، باید هر روز آبیاری کرد و میزان آب باید به اندازه‌ای باشد که نهال اصطلاحا سیراب شود و آب به ریشه‌اش برسد.
معمولا در پای نهال، گودال کوچکی ایجاد می‌کنند که معیاری برای اندازه‌گیری آب مورد نیاز است. این گودال باید هر روز پر شود و برای پر شدن، معمولا ۴لیتر آب لازم دارد. اگر بعد از یکی‌دو ماه، حس کردید که نهال ریشه‌اش را درون خاک پهن کرده و جان گرفته، مراقبت ویژه را به پایان ببرید.

پسته، سالیان متمادی است که در مناطق خشک و نیمه خشک ایران کشت می شود. در بین مناطق مختلف ایران، استان کرمان بیشترین سطح زیر کشت باغ های پسته (۳۶۰

هزار هکتار) و بیشترین عملکرد در واحد سطح را داراست.
✔️در خاک های مناطق خشک و نیمه خشک ایران، بـه دلیل کمبود میزان ماده ی آلی، ویژگی های فیزیکی و شـیمیایی خاک نامطلوب است. 
بنابراین، مـدیریت و افـزایش ماده آلی در این خاک ها و به ویژه باغات پسته، حائز اهمیت می باشـد. میـزان مـواد آلی بـه عنوان یک شاخص مناسـب بـرای تولیـد محصـول در نـواحی خشک و نیمه خشک معرفی شده است، زیـرا آثـار مطلـوبی بـر ظرفیت نگهداری آب توسط خاک داشته و نیـز بـه عنـوان یـک منبع مناسب تغذیه ای در خاک محسوب می شوند.
✔️با توجـه به هزینه اقتصادی زیاد و آلودگی های ناشی از مصرف کودهای شیمیایی و همچنین ضرورت نیل به کشاورزی پایدار، مـدیریت و مصرف بهینه ی بقایای گیاهی و کودهـای آلی در کشاورزی ضروری به نظر می رسد.

برای کاشت بذر سبزیجات در اسفند ماه، گزینه های متعددی در پیش دارید. اگر از طرفداران سبزی خوردن هستید می توانید انواع سبزی خوردن مانند ریحان، شاهی، تره، گشنیز، نعنا، جعفری و تربچه را بکارید. 

✔️دمای مناسب برای رشد سبزیجات ما بین ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است. اگر در اسفند ماه دمای محیط کشت شما در این محدوده است، بدون نیاز به کاشت در فضای بسته و گلدان می توان مستقیما برای فضای باز اقدام نمود. 
حجماز دیگر سبزیجات قابل کاشت در اسفند می توان به انواع کاهو و کلم اشاره کرد. کاهو فر بنفش، کاهو فر سبز، کاهو پیچ اورست، کاهو فرنگی، کاهو سالاد بول قرمز، کاهو اهوازی، کاهو چینی و کاهو سالادی، کلم قرمز، کلم سفید، کلم بروکلی، کلم پیچ و گل کلم از جمله سبزیجات قابل کاشت در هوای بهاری اسفند ماه هستند.

سرشاخه کاری، پیوندی است که در زمین اصلی و روی درختان چند ساله ی موجود از قبل، به عنوان پایه، با هدف تعـویض رقم قبلی، با یک رقـم مطلـوب جدیـدی و یا اهداف خاص صورت می گیرد. 

✔️این روش از دیرباز تا بـه حال در بسـیاری از درختان میوه همانند سیب، انگور، مرکبات، پسته و درختان هسته دار مرسوم بوده است.
✔️برای سرشاخه کاری گردو، روش های مختلفی در منابع اشـاره شده است کـه شامل پیوند تـاجی و اسکنه ای روی شاخه های اصلی و تنه در اول بهار، پیونـد جوانـه وصـله ای و قاشی و حتی پیوند زبانـه ای روی شاخه های جوان روییده پـس از سـربرداری شـدید شـاخه های اصلی درخت موسوم بـه سـر جوانه کاری و یا روی پـاجوش یـا نـرک ها پـس از حـذف تنـه درختـان بـزرگ می باشند.

درخت گردو از جمله درختان محبوب و پر سود است که کاشت نهال آن در مناطق بسیاری انجام می شود. این درخت به دلیل شرایط ویژه آب و هوایی مورد نیاز معمولا در شهرهایی با ارتفاع زیاد کشت می شود.

بهترین زمان برای کاشت نهال گردو به صورت عمومی، اوایل بهار است. اما با توجه به نوع گردو می تواند زمان کاشت متفاوت باشد. انتخاب خاک مناسب برای کاشت گردو، از جمله اقدامات مهمی است که باید قبل از خرید نهال گردو به آن توجه داشته باشید.
برای کاشت گردو، بهتر است این را بدانید که ریشه درختان گردو به صورت عمودی رشد می کنند. در نتیجه بهتر است خاک محل کشت دارای بافت نرم و به اصطلاح لومی باشد.

هیومیک اسید، یک کود آلی است که باعث بهبود ساختار خاک می شود و معمولاً همراه با سایر کودهای شیمیایی از جمله کود پتاس به گیاهان داده می‌شود. 

✔️هیومیک اسید با تیره کردن خاک، جذب انرژی خورشید را افزایش می دهد و ظرفیت تبادل یونی را افزایش می دهد. 
✔️این کود با تهویه مناسب خاک، به جوانی زنی بذر و رشد جوانه و ریشه‌زایی کمک می کند. ترکیبات هیومیکی با تقویت میکروارگانیسم‌های مفید خاک و از بین بردن میکروب‌های زیان آورباعث افزایش جذب کودهای میکرو و ماکرو می‌شود.
✔️همچنین درختان در برابر تنش های محیطی چون شوری خاک و خشکی محافظت می کند. هیومیک اسیدبر افزایش ریشه زایی گیاهان  موثر است که نتیجه آن دسترسی بیشتر درختان و گیاهان به مواد مغذی موجود در خاک است.

ان پی کا (نیتروژن، فسفر، پتاسیم)، به صورت مایع، گاز و گرانول (پودر) وجود دارند که رایج‌ترین نوع آن، پودرگرانوله است.

✔️جهت تغذیه زمستانه درختان استفاده از کودهای ازت، فسفر و پتاسیم در تمام طول سال بسته به میزان اسیدیته خاک و آب مصرفی امکان پذیر است. 
حتما برای استفاده از کود NPK، به میزان توصیه شده توسط شرکت های تولید کننده و میزان نیاز خاک باید توجه کرد.

کوددهی زمستانه مرکبات باید با  یک برنامه ریزی و مدیریت منظم باشد تا نتیجه‌دهی بهتری داشته باشد. کود مرکبات باید حاوی مقدار زیادی آهن باشد تا کلروفیل و قدرت فتوسنتز در گیاه افزایش یابد.

✔️کود اسید هیومیک نیز برای رشد مطلوب مرکبات در زمستان استفاده میشود.کود اسید هیومیک مایع باید به‌ صورت مستقیم پای درختتان ریخته شود تا جذب ریشه شود و بهترین  تأثیرات را بر روی درخت و محصول مرکبات به جای بگذارد. 
✔️کود هیومیک اسید پودری باید در آب به‌ طور کامل حل شود و سپس به‌ صورت آبیاری آن را در اختیار درخت مرکبات قرار گیرد. راه مصرف کود گرانولی صورت چال کود است یعنی  ابتدا باید پای درخت‌تان را به عمق چند سانتی‌متر گود کرد. سپس کود را داخل گودال ریخته و بر روی آن مقداری خاک ریخته و بعد ابیاری میشود.

کودهای ارگانیک دامی اعم از کود پوسیده دامی گاوی و گوسفندی، اطراف ریشه درخت را گرم نگه‌ می دارد و به این ترتیب مانع از سرمازدگی گیاه در زمستان می شود.

✔️توجه کنید کود دامی مورد استفاده حتما پوسیده باشد چون در غیر این صورت برای دست یابی به نیتروژن با ریشه درخت رقابت می کند و این مساله  به گیاه اسیب میزند.

کوددهی درختان درفصل‌ زمستان به دو صورت چالکود و پخش سطحی انجام می شود. 

✔️درکوددهی به روش پخش سطحی، در محل آب چکان درخت به صورت نواری دور محیط درخت، کود ریخته می شود و بعد این کود با خاک مخلوط می شود. در روش چالکود بسته به اندازه درخت، تعدادی چاله در اطراف درخت حفر کرده و کود های حیوانی کاملا پوسیده شده همراه باسایر کود های مورد نظردر چاله های حفر شده، دفن و سپس آبیاری می شود.
✔️برای تغذیه زمستانه درختان میوه می توانید هم از کودهای شیمیایی و هم از کودهای ارگانیک استفاده کنید. فقط کافی است این کودها را بشناسید تا برنامه غذایی درختان در زمستان را با آگاهی انجام دهید. از جمله کودهای شیمیایی می توان به هیومیک اسید، کود آهن ،کود مس و کودهای حاوی ازت، فسفر و پتاسیم اشاره کرد.
💥در مطالب دیگر سایت، هر یک را جداگانه توضیح داده ایم.

هویج، به عنوان یک گیاه غذائی و یک منبع کاروتن که ماده اولیه ویتامین A است، از سبزی های مهم در سراسر دنیا بوده و حائز اهمیت اقتصادی است که به صورت پخته و خام مورد استفاده قرار می گیرد.

✔️هویج که عموماً به عنوان یک گیاه دو ساله، از آن نام می برند متعلق به تیره چتریان بوده و تیپ های یکساله نیز در آن دیده می شود.
✔️انواع هویج در ایران کاشته می شود، اما نوع نارنجی رنگ آن که به هویج فرنگی معروف است در سطح تجاری در سراسر دنیا و نقاط مختلف کشور تولید می شود و به مصرف غذایی می رسد.
✔️ارقام تجاری این گیاه در سال اول تولید، ریشه ای ضخیم همراه با یک سری برگ های روزت می نماید و در ابتدای سال دوم (پس از گذراندن یک دوره سرمای طولانی در دمای صفر تا 5/7ºC)، ساقه گل دهنده تشکیل می شود. 
✔️کمیت و کیفیت محصول ریشه هویج، شدیداً تحت تاثیر خروج ساقه گل دهنده یا بولتینگ می باشد. در این حالت ریشه ها چوبی و فیبری شده و کیفیت خوراکی خود را از دست می دهند.

کاهو گیاهی ست یکساله، که از حوالی اروپای ساحلی یا آسیای مرکزی به نقاط دیگر جهان منتقل شده است. گروهی از محققین نیز معتقدند منشا آن هندوستان بوده است.

کاهو دارای ویتامین آ، ب، ث و مواد دیگری مانند ید، آهن، فسفر، منیزیم، روی، منگنز و مس است.
✔️کشت کاهو با دو هدف استخراج روغـن از بذر آن و مصرف تازه خوری صورت میگیرد.
✔️کاهو به دو گروه بزرگ تقسیم می گردد:
1️⃣کاهو پـیچ کلمی (واریته کاپیتاتا) که بیشتر در شرایط گلخانه و به صورت کشت های هیدروپونیک و یا کشت های خاکی گلخانه ای تولید می گردد.
2️⃣گروه دوم کاهوهای پهن برگ می باشند که شامل کاهو برگ (واریته کریسپا) و کاهو پیچ معمولی (واریته لونگیفولیا) است که در فضای باز کشت می شود.

تحقیقات انجام شده درباره سموم راب کش در ایران، سـموم متالدئیـد، متیوکارب و کارباریل را موثر در کنترل راب و جز فهرست سموم مجاز کشور قرار داده اند.

✔️بعد از آن، به کارگیری نوار دورکننده مسی، بـه عنوان روش جدید کنترل غیرشیمیایی در قالب طرح تحقیقاتی انجـام و ثبـت گردیده است.
✔️اخیراً یک کارخانه خارجی، اقدام به ساخت طعمه فسفات آهن با نام تجارتی ferramol (فرامول) کرده است که دارای کارایی بیش از 70 درصد است و می تواند با روش های متداول شیمیایی رقابت نماید و همچنین در سال های اخیر در داخل نیز اقدام بـه ساخت مشابه خارجی این طعمه با نام تجارتی فریکول شده است.

از مهمترین آفات انار، شب پره های میوه خوار شامل کرم گلوگاه انار و کرم به است.

این آفت ضمن تغذیه از میوه و افت کمی و کیفی محصول، باعث کاهش قابل توجهی در بازارپسندی میوه می شوند.
کرم گلوگاه انار آفتی با گسترش جهانی است که از قاره های آسیا، اروپا، آمریکا و اقیانوسیه گزارش شده است. 
✔️کرم گلوگاه انار در ایران دارای میزبان های متعددی است و علاوه بر انار به مرکبات، انجیر، گردو و سیب نیز حمله می کند.
✔️در مورد میزان خسارت کرم گلوگاه انار آمار و ارقام متفاوتی ارایه شده است و میزان خسارت در ارقام مختلف انار بین 15 تا 90 درصد گزارش شده است.
✔️براساس مطالعات انجام شده در استان فارس در اواخر اردیبهشت ماه، لاروهای
زمستان گذران تبدیل به شفیره شده و در اوایل خرداد مصادف با زمانی که میوه درختان انار به بزرگی یک لیمو ترش هستند، شبپره های نسل زمستان گذران از پوسته شفیرگی خارج می شوند.
✔️حشرات کامل نسل اول از اواسط تا اواخر تیر، نسل دوم از اواسط تا اواخر مرداد، نسل سوم از 16 تا 20 شهریور و بالاخره شبپره های نسل چهارم در اواخر مهر ظاهر می گردند. این نسل در واقع همان نسل زمستان گذران می باشد.
✅این زمان ها بهترین زمان سم پاشی علیه آفت است.

توت فرنگی گیاه علفی و دائمی است که جزء خانواده Rosaceae (گل سرخ) است. یک ساقه کوتاه دارد واز آن برگ ها، ریشه های نابجا، ساقه های رونده وگل آذین خارج می شوند. از انتهای ساقه، گل آذین و ازقاعده آن، ریشه تولید میشود.

در شناسایی ارقام مختلف فرم، شکل و رنگ برگ از مطمئن ترین صفات به شمار می رود. به علاوه برگ اطلاعات معینی راجع به صفات یک رقم را در اختیار می گذارد. 
برای مثال رنگ سبز روشن در یک رقم، نشانه حساسیت بالای آن به سفیدک است و یا
ارقامی که برگ های تیره رنگ دارند بیشتر به وسیله بیماری لکه برگی آرمیلاریایی مورد حمله قرار میگیرند.

✔️فلفل شیرین، گیاهی است متعلق به خانواده بادمجانیان و در سبد غذایی جامعه، جایگاه ویژه ای دارد. با توجه به گسترش تولید محصولات ارگانیک و تاکید بر تولید محصول سالم و کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی و همچنین واکنش خوبی که فلفل شیرین به کودهای حیوانی نشان می دهد، توسعه استفاده از انواع مختلف منابع کود حیوانی می تواند رسیدن به این اهداف را محقق سازد.

✔️بررسی رشد رویشی، گلدهی و عملکرد فلفل شیرین تحت تأثیر عملیات مختلف کشاورزی، سه نوع کود حیوانی گاوی، مرغی و گوسفندی را با کودهای شیمیایی معمول، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. 
✅محققان دریافتند که کودهای شیمیایی منجر به افزایش رشد گیاه (تعداد برگ در گیاه، سطح برگ و وزن تر بوته) گردید. اثرات مثبت کودهای حیوانی عبارت بودند از: افزایش وزن خشک بوته، درصد رشد ریشه ها و میزان کلروفیل و کودهای آلی منجر به تسریع گلدهی شد در حالی که کودهای شیمیایی گلدهی را به تأخیر انداخت. 
با این حال کودهای شیمیایی منجر به افزایش عملکرد و طول دوره میوه دهی نسبت به کودهای حیوانی شدند‌.
✔️بررسی اثر منابع مختلف کود ازته شامل کودهای شیمیایی، کود حیوانی (مرغی) و کود زیستی ازته بر عملکرد و رشد رویشی فلفل شیرین، نشان داده که کود شیمیایی در ترکیب با کود زیستی ازته بهترین اثر را در افزایش رشد رویشی، عملکرد و کیفیت میوه داشته است.

در باغ های کیوی شمال کشور، غالباً روش پخش سطحی، شیوه متداول کوددهی باغ های کیوی است. این‌ درحالی است که تقریباً تمـام بـاغ های کیوی در شمال کشور مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار بوده و سیستم آبیاری میکروجت، نوع غالب سیستم آبیاری در باغ های کیوی می باشد. این سیستم به گونه ای طراحی شده که اجازه می دهد مواد شیمیایی و یا دیگر ترکیبات شیمیایی در آب آبیاری تزریق شوند. 

✔️اسـتفاده مؤثر از آب و کود هدف اصلی همه سیستم های کشاورزی می باشد. روش توام استفاده از کود و آب آبیاری، روشی مناسب برای بهبود عملکرد گیاهان می باشد. علاوه بر این در مطالعه ای دیگر، کودآبیاری به عنوان ابزاری در جهت به حداقل رساندن از دست رفت عناصر غذایی در شرایط مزرعه توصیه شده است.